Regały magazynowe to podstawowe wyposażenie niemal każdej powierzchni przeznaczonej do składowania towarów i produktów. Można na nich przechowywać zarówno ładunki spaletyzowane umieszczane na specjalnych podestach lub bezpośrednio na metalowych wspornikach, jak i umieszczone w siatkowych giterboxach czy wreszcie odpowiednio wyprofilowanych stelażach lub uchwytach w przypadku całych bel albo zwojów. Regały są niezbędne w większości przedsiębiorstw produkcyjnych, handlowych i usługowych, a przede wszystkim w firmach zajmujących się obsługa logistyczną. W zależności od potrzeb mogą to być typowe regały wysokiego składowania obsługiwane za pomocą wózków widłowych, ale również w pełni zautomatyzowane konstrukcje przepływowe. Muszą one być jednak zawsze dopasowane do ilości i masy składowanych ładunków oraz precyzyjnie zaprojektowane, a montaż regałów magazynowych powinien być przeprowadzany wyłącznie przez ekipy posiadające odpowiednie doświadczenie oraz certyfikaty poświadczające znajomość konstrukcji oferowanych przez konkretnego producenta. Przekonajmy się, jak wygląda konstrukcja regałów magazynowych oraz w jaki sposób powinno się przeprowadzać ich montaż.
Jak jest zbudowany regał magazynowy?
Konstrukcja regału magazynowego nie jest bardzo skomplikowania, jednak jego złożenie wymaga przestrzegania wielu zasad związanych z bezpieczeństwem umieszczonego na nim ostatecznie ładunku oraz pracujących w pobliżu ludzi. Trzeba pamiętać o tym, że w większości magazynów regały są ustawiane w dużym zagęszczeniu, zwykle plecami do siebie, a między nimi pozostawiane są jedynie alejki transportowe o szerokości pozwalającej na swobodne manewrowanie wózkiem widłowym. Wszelkie awarie związane z nagłym osłabieniem struktury i upadkiem ładunku mogą skutkować przewróceniem się sąsiadujących elementów konstrukcji i dużą skalą zniszczeń, a także ryzykiem zranienia osób, które w nim przebywają.
Każdy regał musi być ustawiony na stabilnym i dobrze wypoziomowanym podłożu. Posadzka w miejscu, w którym znajdzie się regał, powinna mieć właściwą nośność oraz dawać możliwość zainstalowania odpowiednio wytrzymałych kotew. Podstawową strukturę nośną typowego regału magazynowego tworzą ramy, składające się z pionowych słupów, które przenoszą wszelkie obciążenia na podłoże. Są one mocowane na tzw. stopach, które unieruchamia się specjalnymi kotwami. Każda rama składa się z dwóch słupów, najczęściej odsuniętych od siebie na szerokość około 110 cm co pozwala na zmieszczenie na regale palet wszystkich najpopularniejszych rozmiarów, np. EPAL, EPAL 2, EPAL 3.
Między słupami wykonanymi ze specjalnie wyprofilowanej dla zwiększenia sztywności i odporności na skręcenie blachy są montowane tzw. stężenia, czyli poprzeczki usztywniające strukturę i zapewniające odpowiedni odstęp między słupami na całej wysokości ramy. Między słupami umieszczane są tzw. trawersy, czyli belki tworzące strukturę przestrzenną regału i przenoszące ciężar ze składowanego na nich ładunku za pomocą łap. Łapy to punkty montażowe, które stanowią łącznik między trawersem a słupem.
Przestrzeń między dwoma równoległymi do siebie trawersami umieszczonymi na tej samej wysokości zajmują zwykle łączące je wsporniki, czyli belki poprzeczne. Mogą one służyć bezpośrednio do umieszczania na nich ładunku, jednak najczęściej są podporą dla montowanych na regałach kratownic lub półek. Szerokość jednego gniazda, czyli odstęp między kolejnymi ramami wynosi zazwyczaj 270 albo 360 cm, co pozwala na rozmieszczenie obok siebie 3 lub 4 europalet.
W zależności od swego przeznaczenia regał może być wyposażony w różne elementy dodatkowe. Dość często montowane są specjalne siatki zabezpieczające przed niekontrolowanym przesunięciem się ładunku czy wypadnięciem części zawartości z palety.
Ważnymi elementami regałów są również montowane na nich zabezpieczenia. Zwykle są to specjalne osłony, które chronią słupy regału przed uderzeniem wózka widłowego. Montuje się również boczne osłony skrajnych ram regału, a także ograniczniki zapobiegające najechaniu wózka na regał oraz takie, które chronią przed uderzeniem o słup paletą w części naziemnej.
Jak powinny wyglądać montaż i eksploatacja regału?
Montaż regału jest jednym z wielu elementów składających się na jego bezpieczną eksploatację. Kluczowym procesem przed przystąpieniem do prac instalacyjnych jest wykonanie projektu całego systemu magazynowania. Wszyscy producenci regałów opracowują bardzo ścisłe wytyczne co do sposobu, w jaki może być zmontowany regał i jak należy rozmieścić poszczególne elementy, by uzyskać oczekiwana nośność i układ przestrzenny. Projekt regału pozwala na zapewnienie odpowiedniej wytrzymałości, a jednocześnie na optymalne rozplanowanie całej przestrzeni, by przepływ towarów był możliwie płynny, a dostępna powierzchnia maksymalnie wykorzystana.
Ekipa montażowa przystępująca do składania regału ma za zadanie wykonać wszystkie prace zgodnie z projektem oraz połączyć elementy w taki sposób, by zachowały one pełną stabilność. Kluczowymi kwestiami jest zachowanie pionu oraz utrzymanie odchyleń w dopuszczalnych przez producenta regału granicach.
Poprawnie wykonany montaż, który jest w pełni zgodny z zaleceniami producenta, będzie warunkiem do korzystania z gwarancji. Zakończenie prac nie oznacza jednak, że regały mogą być pozostawione bez właściwego nadzoru i opieki serwisowej. Do prawidłowego, bezpiecznego i zgodnego z zaleceniami producenta użytkowania regału magazynowego konieczne jest przeprowadzanie systematycznych kontroli stanu technicznego, a w razie potrzeby wykonywanie bieżących napraw. Niepokój powinny wzbudzać zawsze wszelkiego rodzaju odkształcenia, odchyłki od pionu czy też pojawiające się na strukturze metalu pęknięcia.
Nie można zapominać, że nieprofesjonalne usuwanie usterek lub lekceważenie złego stanu technicznego regałów stwarza poważne zagrożenie dla zdrowia pracowników i jest sprzeczne z przepisami BHP. Konsekwencjami amatorskich napraw, np. spawania uszkodzonych elementów czy prostowania części, które uległy odkształceniu czy to wskutek kolizji z wózkiem lub paletą, czy nieprawidłowego rozkładu obciążeń mogą być zniszczenia, które daleko wykroczą poza ceny opieki serwisowej, a zwykle pociągną za sobą także straty związane z wyłączeniem przestrzeni magazynowej na dłuższy czas.